100 YILLIK FRANSIZ KLASİĞİNİ UNUTMAYALIM

Ahmet Rodopman

Günümüzden 100 yıl kadar önce takvimler 1918 yılının 30 Ekim’ ini gösterirken 1. Dünya Savaşından yenik olarak çıkan Osmanlı Devletinin imzalamak zorunda kaldığı kötü şartlarla dolu Mondros Silah Bırakma Antlaşmasının yapıldığı tarih. İnsanın içi acıyarak yazarken bu tarihi, ardından gelecek olumsuzlukları hissediyor olması daha da acı. Çoğumuzun bildiği Mondros Mütarekesinin 15. Maddesinde yer alan ‘’ Bütün demir yollarında itilaf devletleri kontrol subayları görevlendirilecektir’’ hükmü Trakya’daki demir yollarını ve dolayısı ile de Kırklareli’ne ulaşan demir yolu hattını da kapsıyordu. Durumdan yaralanmak isteyen Fransa, her zaman, her yerde yaptığı gibi mütarekenin bu maddesine dayanarak, önceliği almak için 4 Kasım 1918 de, Uzunköprü- Sirkeci demir yolu hattını işgal etmiştir. Bununla da kalmamış, hattın işletmesine de el koyarak, işgal için bütün ihtiyaçları Osmanlı Devleti tarafından karşılanmak üzere 50 subay ve 3.000 asker görevlendirmiştir. Böylece, Alpullu İstasyonundan Kırklareli’ ye bağlanan demir yolu ulaşımı da bu durumdan olumsuz etkilenmiştir.Ne ilginç bir gelişmedir ki Fransızlar,aynı Batı Trakya’ da olduğu bir yıl gibi kısa bir zaman sonra yerlerini Yunan Kuvvetlerine bırakarak, İstanbul işgaline katılanları güçlendirmek için İstanbul’ a gitmişlerdir. Trakya’ yı boydan boya geçen demiryolunu kontrol altına alan Yunanlılar, sivil ve askeri baskılarını bu yolla da giderek arttırmışlardır. Hem de giderlerini Osmanlılara ödettirerek. Gelen günlerde, demiryollarının Yunan Kuvvetlerince denetim altına alınması, Kırklareli ve Edirne’nin İstanbul ile iletişimini, insan ve ürün sevklerini etkilemiş. İşgal sonuna kadar ciddi sürtüşmelerin çıkmasına neden olmuştur.

Bir çoğumuzun Müzik Yarışmalarının yapıldığı kent olarak hatırladığımız İtalya’ nın Sanremo şehrinde 18-23 Nisan 1920 tarihinde toplanan ülkeler, Osmanlı İmparatorluğunu parçalanma kararı alırlarken, Sevr Antlaşmasının da maddelerini belirlemişler, bu toplantılarda, Batı ve Doğu Trakya topraklarının Yunanista’ a bırakılma kararının çıkmasıyla da Yunan Kuvvetleri Trakya’ yı işgale başlamışlardır ve gerek Kırklareli’ miz, gerekse Trakya’mız için acılı ve zor günler başlamıştır.

Günümüzde, özellikle de Doğu Akdeniz konularında yine ön plana çıkan Fransa’ nın, geçmişte yaşattığı olumsuzlukları hatırlayarak, özellikle de Ege ve Akdeniz de bulunan adalara ait istek ve oldu bitti uygulamalarına çok dikkat edilmelidir kanaatindeyim.

Yararlanılan Kaynaklar:

1- Özgür MERT – İşgalden Kurtuluşa Doğu Trakya

Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi – Ankara-2016

2- Doğruöz, V. Türkan, Milli Mücadelede Kırklareli, Kırklareli, 2005.

3 - Nafiz Karaçam – Efsaneden Gerçeğe Kırklareli – Kırklareli 1995